Τα έντυπα που σχεδιάζονται από τα ελληνικά αρχαιολογικά μουσεία και διατίθενται στο μαθητικό κοινό κατά τη διάρκεια των εκπαιδευτικών τους δράσεων αποτελούν διδακτικά μέσα, τα οποία εντάσσονται ?όπως όλα τα διδακτικά μέσα? σε ένα σύνθετο κοινωνικό, ιδεολογικό και επιστημονικό πλαίσιο που επιτρέπει τη διερεύνησή τους από πολλές και διαφορετικές οπτικές. Έτσι, διερευνώνται α) ως κειμενικές αφηγήσεις του μουσειακού λόγου , οι οποίες διαμορφώνονται από κοινωνικές σχέσεις και ιδεολογικές και μεταφέρουν τους κυρίαρχους ιδεολογικούς προσανατολισμούς του μουσειακού θεσμού και τις κοινωνικές αναπαραστάσεις για το παρελθόν και β) ως συλλογές αρχαιολογικής και ιστορικής φωτογραφίας/ εκπαιδευτικά μέσα/διδακτικό εποπτικό υλικό της χρήσης της ιστορίας και της αρχαιολογίας στον δημόσιο χώρο (φωτογραφίες, ηλεκτρονικές εφαρμογές, κινηματογραφικές και τηλεοπτικές παραγωγές, εκλαϊκευτικά και παιδικά αρχαιολογικά βιβλία κ.ά.), δηλαδή ως αφηγηματικά πολιτισμικά-διαμεσολαβητικά εργαλεία για την προσέγγιση του παρελθόντος . Επομένως τα μουσειακά έντυπα μπορούν να μελετηθούν ως πολυτροπικά κείμενα , τα οποία επιδέχονται πολλαπλές οπτικές ανάλυσης, καθώς περιλαμβάνουν λεκτικές πληροφορίες, εικόνες, σχέδια, φωτογραφίες κ.λπ., στο πλαίσιο του λεγόμενου οπτικού και πολιτιστικού εγγραμματισμού . Τέλος, αποτελούν προϊόντα μιας οικονομικής διαδικασίας (παραγωγής, έγκρισης και διανομής), που καταλαμβάνουν την ιδιαίτερη θέση τους σε μια συνεχώς αναπτυσσόμενη μουσειακή αγορά, η οποία σχετίζεται με τα νέα οικονομικά δεδομένα που σταδιακά καθορίζουν τη λειτουργία και των ελληνικών μουσείων.
Η διαπίστωση, αφενός, της συστηματικής χρήσης τους από όλα σχεδόν τα αρχαιολογικά μουσεία στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής δραστηριότητάς τους και, αφετέρου, της αποσπασματικής διερεύνησης και αξιολόγησής τους, δημιουργεί προβλήματα ενεργητικής αξιοποίησής τους, τα οποία αίρονται, κατά την εκτίμησή μου, με την εκ προοιμίου και ως προϋπόθεσης της αρχαιολογικής και ιστορικής περιήγησης, κριτικής και δημιουργικής προσέγγισης και ερμηνείας της αρχαιολογικής φωτογραφίας. Η φωτογραφική εικόνα στους καταλόγους, τα βιβλία, και τα λευκώ?ατα, στις εφημερίδες και τα περιοδικά, ως αφίσα και ως διαφάνεια στο ?άθη?α της ιστορίας και του αρχαιολογικού έργου είναι ο κύριος αγωγός πληροφόρησης και παρουσίασης του έργου προς το πλατύτερο κοινό αλλά και τους ειδικούς και τους καλλιτέχνες.
Η φωτογραφία αντικαθιστά την πραγματικότητα ?ε την εικόνα της και που όλο και περισσότερο αυτή η εικόνα είναι πια η ίδια η πραγματικότητα. Στον μεσοπόλεμο το φωτογραφικό στιγμιότυπο, που αναπτύχθηκε χάρη στις μηχανές των 35 mm, εμπλούτισε την οπτική αντίληψη των ανθρώπων.
Πέρα από το ψευτοδίλημμα, δηλαδή αν η φωτογραφία είναι τέχνη ή όχι, αναπτύχθηκε παράλληλα ? αλλά αθόρυβα ? χωρίς καλλιτεχνικές ματαιοδοξίες το πιο ση?αντικό και ίσως το γνησιότερο είδος της φωτογραφικής γλώσσας, το φωτογραφικό ρεπορτάζ. Καταγράφοντας αδιάλειπτα και ?ε όλο μεγαλύτερη επάρκεια πολέ?ους, αναταραχές, κοινωνικές αντιθέσεις, αρχαιολογικά ευρήματα, αρχαιολογικούς χώρους, αλλά και προβλήματα, συ?βάντα της καθημερινής πραγματικότητας, κατόρθωσε βαθμιαία να επιβάλει στη συνείδηση του κοινού ?ια νέα οπτική ερμηνεία του κόσ?ου.
Τα τελευταία χρόνια αρχίζει να εμπλουτίζεται η ελληνική βιβλιογραφία με έρευνες για τις συνθήκες σχεδιασμού, υλοποίησης και αξιολόγησης των μουσειοπαιδαγωγικών προγραμμάτων στα ελληνικά μουσεία, καθώς και για τις δυνατότητες που παρέχουν στην καλλιέργεια της ιστορικής σκέψης των παιδιών, ωστόσο δεν έχει παρατηρηθεί ανάλογη ερευνητική δραστηριότητα για το εκπαιδευτικό υλικό αυτών των προγραμμάτων.
Ειδικότερα τα εκπαιδευτικά έντυπα των αρχαιολογικών μουσείων, παράλληλα με τη λειτουργία τους ως μέσων μετάδοσης της αρχαιολογικής και ιστορικής γνώσης, αποτελούν ταυτόχρονα και φορείς ιδεολογικών μηνυμάτων, τα οποία, μολονότι δεν εκφέρονται ρητά, συμβάλλουν ωστόσο στη διαμόρφωση της αντίληψης των μαθητών/τριών που τα χρησιμοποιούν για το παρελθόν και επομένως στη διαμόρφωση της ιστορικής-πολιτιστικής τους ταυτότητας. Γι? αυτό και η ανίχνευση και ανάλυση των παιδαγωγικών και ιστορικών παραμέτρων μιας αρχαιολογικής φωτογραφίας, σύμφωνα με τις αρχές της σύγχρονης μουσειακής και ιστορικής εκπαίδευσης, που επιδιώκουν τη δόμηση από τους μαθητές/τριες εναλλακτικού ιστορικού και αρχαιολογικού φωτογραφικού υλικού και την ανάπτυξη δεξιοτήτων ιστορικής ερμηνείας μέσα από την προσωπική και ενεργητική παραγωγή και ανάγνωση του υλικού αυτού, αποτελούν παράγοντα απόκτησης παιδείας εκ των ων ουκ άνευ.
Στις εκπαιδευτικές περιηγήσεις τους σε αρχαίες ελληνικές, ρωμαϊκές και παλαιοχριστιανικές πολιτείες προσφέρεται η δυνατότητα οι μαθητές να προσεγγίσουν όψεις αρχαίου, ελληνορωμαϊκού πολιτισμού, μνημεία και προσωπογραφίες της κοινωνίας της αρχαίας περιόδου. Περιδιαβαίνουν ως φιλέρευνοι περιηγητές στις ερειπωμένες αυτές πολιτείες απολαμβάνοντας μια αρχαιολογική επίσκεψη – αποκάλυψη ζωής μέσα στα χαλάσματα: οι αρχαίες πέτρες, τα κάθε είδους υλικά κατάλοιπα, τα ξεχασμένα παλάτια μιλούν για το μεγαλείο του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού , της χαμένης μας ελληνικής «αυτοκρατορίας» του πνεύματος και του Λόγου. Θαυμάζουν τόσα και σημαντικά μνημεία? που τους κατακλύζει η ρομαντική διάθεση μιας άλλης εποχής, με αργούς ρυθμούς, με στενή επαφή με το φυσικό περιβάλλον? έτσι, οι αρχαίες οικίες, τα παλάτια, τα αρχοντικά ψηφιδωτά, τα δημόσια και ιδιωτικά κτίρια που επιτυχώς αναστηλώνονται και ανακατασκευάζονται, τους γεμίζουν με πολύτιμες πολιτισμικές γνώσεις και εμπειρίες. Γιατί ο πολιτιστικός τουρισμός δηλώνει την προσωρινή μετακίνηση ανθρώπων από τον τόπο διαμονής τους σε άλλους τόπους για ψυχολογικούς, ψυχαγωγικούς και μορφωτικούς λόγους. Συνιστά πραγματική ψυχαγωγία που ωθεί την ανθρώπινη ύπαρξη να συνδυάσει τη γνώση με την ψυχαγωγία. Το σχολείο προσφέρει στους μαθητές τη δυνατότητα της πολιτισμικής-τουριστικής αγωγής μέσω της εκπαιδευτικής τουριστικής κίνησης που υλοποιείται από τις εκδρομές των σχολείων στο εσωτερικό. Κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους και κυρίως την άνοιξη η εκπαιδευτική κοινότητα πραγματοποιεί μονοήμερες και πολυήμερες εκδρομές και εκπαιδευτικές επισκέψεις. Οι μαθητές με τον τρόπο αυτό γίνονται κοινωνοί της πολιτιστικής κληρονομιάς μας, μυούνται στην κουλτούρα μας, κοινωνικοποιούνται, αναπτύσσουν διανθρώπινες σχέσεις, αλλάζουν παραστάσεις και αναζωογονούν την ψυχή και το πνεύμα τους. Όλα αυτά θα ήταν ανέφικτα, εάν το σχολείο και οι λειτουργοί του ήταν απρόθυμοι, παρόντες δημόσιοι υπάλληλοι. Όμως, ακούραστοι, πρόθυμοι και δημιουργικοί παιδαγωγοί αναλαμβάνουν με κάθε κόστος να οργανώσουν και να υλοποιήσουν μετακινήσεις μαθητών.
Οι εκπαιδευτικές μας εξορμήσεις, ουσιαστικού περιπατητικού-περιηγητικού χαρακτήρα, μας εφοδιάζουν με πλήθος μορφωτικά ερεθίσματα και πάμπολλα κίνητρα μελέτης: για τις ποικίλες διαστάσεις και όψεις του αρχαίου πολιτισμού, για τα πρόσωπα, την Τέχνη, τον Υλικό βίο, τον πνευματικό πολιτισμό, τα Μνημεία που τον σφράγισαν ανεξίτηλα, για τους μεγάλους του Σταθμούς ? Κόμβους, για την αρχαία ελληνική και ρωμαϊκή Ιδεολογία και τη ζωή στην Αρχαία Κοινωνία μέσα από την εικονογραφία και κυρίως την γλυπτική, η οποία αποκαλύπτει πτυχές της καθημερινότητας. Προσεγγίζουμε έτσι γνωστικά, βιωματικά, συναισθηματικά τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό με στόχο τη βαθύτερη κατανόησή του, «διαγράφουμε» προσωπικότητες στην ιστορική του εξέλιξη με στόχο τη συνειδητοποίηση εκ μέρους μας του ρόλου του προσώπου στην Ιστορία, διαπιστώνουμε τη σημασία του αρχαίου πολιτισμού ως μέσου «ταυτότητας», εντοπίζουμε ιστορικές πηγές με την ομαδική-συνεργατική μέθοδο, συλλέγουμε εικονογραφικό υλικό και το κατατάσσουμε σε κατηγορίες, επισκεπτόμαστε και ξεναγούμαστε σε μουσεία και εκθέσεις με σχετικά εκθέματα για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Εμπεδώνουμε με τον τρόπο αυτό τη διαθεματικότητα ως προς τα πεδία σύνδεσης με τα προγράμματα σπουδών των αντίστοιχων γνωστικών αντικειμένων της Ιστορίας, των Εικαστικών ? Ιστορίας της Τέχνης ? Αρχαιολογίας, της Έκθεσης ? Έκφραση Ιδεών, της Πολιτικής και Κοινωνικής Αγωγής.
Με το πλούσιο εκπαιδευτικό και μορφωτικό υλικό που συγκεντρώνεται στη διάρκεια της εκδρομής, καταγράφοντας σημαντικά στοιχεία υπό μορφή σημειώσεων και σκαριφημάτων, φωτογραφίζοντας και αποτυπώνοντας τεκμήρια αρχαίου πολιτισμού, οι μαθητές και μαθήτριές μας επεξεργάζονται στη συνέχεια τα επιμέρους θέματά τους, εντασσόμενοι σε ομάδες εργασίας, σύμφωνα με το αρχικό χρονοδιάγραμμα-προγραμματισμό, δημιουργώντας θεματικές ενότητες και προβάλλοντάς τες σε ψηφιακή μορφή , συσχετίζοντας Τέχνη, Μνημεία και Πρόσωπα, μετά, φυσικά, από συζήτηση και εξαγωγή συμπερασμάτων. Το τελικό τους αποτέλεσμα, ως παρουσίαση του Προγράμματος στην ολομέλεια της Σχολικής Κοινότητας δημοσιεύεται στον τοπικό τύπο και αναρτάται στην Ιστοσελίδα του Σχολείου.
Στη μονοήμερη εκπαιδευτική εκδρομή που πραγματοποίησε η μεικτή πολιτιστική μας ομάδα, αποτελούμενη από το α1 τμήμα της α΄ τάξης Γυμνασίου & ομάδα μαθητών/τριών της Α΄ Λυκείου του Μουσικού Σχολείου Τρικάλων, στις 7 Απριλίου 2017 στο πλαίσιο των Εκπαιδευτικών Πολιτιστικών Προγραμμάτων με θέμα: «Αναζητώντας τον Αρχαίο Ελληνικό Πολιτισμό μέσα από τις γνώσεις και τις εμπειρίες μας» & «Τόποι πολιτισμικής αναφοράς: Μνημεία ιστορίας & αρχαιολογίας στην Ελλάδα και στην Ευρώπη» και προετοίμασαν, συντόνισαν και οργάνωσαν, αφιερώνοντας πολύτιμο εξωδιδακτικό χρόνο, οι υπεύθυνες καθηγήτριες Ηλιάδη Αμαλία & Αγναντή Μαρία, (ΠΕ02 φιλόλογοι στο Μουσικό Σχολείο Τρικάλων) οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να κοινωνήσουν πρωτόγνωρα ιστορικά και αρχαιολογικά βιώματα . Παράλληλα, παρήχθη άφθονο φωτογραφικό, αρχαιολογικό και ιστορικό, υλικό από τους μαθητές/τριες, με την ενθάρρυνση και προτροπή μας, αφού ιδανικός τρόπος να προβληθεί σε αυτούς η πολιτιστική μας κληρονομιά, αποτελούν η σύλληψη, οι ιδέες και η προσωπική εργασία των καλλιτεχνών-τεχνιτών της αρχαιότητας, του Βυζαντινού & Δυτικού Μεσαίωνα αλλά και των Νεοτέρων Χρόνων (αρχιτεκτόνων, γλυπτών-δημιουργών), αποτυπωμένη σε έργα, τα οποία στεγάζονται στα Μουσεία και στους αρχαιολογικούς χώρους της πατρίδος μας. Στο εν λόγω Μουσείο του Δίου Πιερίας, πλούσιο σε αρχαιολογικό και ιστορικό υλικό, οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να θαυμάσουν ποικίλα θέματα που άντλησαν οι δημιουργοί τους από την Αρχαία Ελληνική Ιστορία. Τα εκθέματα του Μουσείου περιλαμβάνουν μορφές και αναφορές από την περίοδο της Ρωμαιοκρατίας, της Ελληνιστικής εποχής, τον αγώνα των Αρχαίων Μακεδόνων προς επικράτηση στο χώρο της Βόρειας Ελλάδος, τους παντοειδείς πολέμους τους , το Μακεδονικό πολιτιστικό παρελθόν- «μέτωπο», έως και την τραγωδία της ήττας του Ελληνιστικού κόσμου από τους Ρωμαίους. Οι μαθητές είδαν σκηνές από την καθημερινότητα ηρώων άλλων εποχών, ώστε να κατανοήσουν το ρόλο που εκείνοι διαδραμάτισαν στους αντίστοιχους χώρους-τόπους και χρόνους.
Ο έντονος ενθουσιασμός που αυθόρμητα εξέφρασαν οι μαθητές/τριές μας γι’ αυτή την πολύ επιτυχημένη εκπαιδευτική εκδρομή, αφού ο σχεδιασμός της συνέπεσε απόλυτα με τα μορφωτικά και ψυχαγωγικά της ποιοτικά αποτελέσματα, αποτέλεσε για μας κινητήρια δύναμη να συνεχίσουμε, και στο εκπαιδευτικό μας μέλλον, την ακάματη μορφωτική μας προσπάθεια. Μότο μας, εξάλλου, αποτελεί το αδιάπτωτης αξίας απόφθεγμα «το τερπνόν μετά του ωφελίμου, αφού σχεδιάσαμε, οργανώσαμε και πραγματοποιήσαμε την εκδρομή μας με βασικό γνώμονα την ποικιλία εκπαιδευτικών εμπειριών που θα μπορούσε αυτή να προσφέρει: είχε και βουνό και θάλασσα, μαζί με πολλές αρχαιολογικές εκπλήξεις ?«ανακαλύψεις»! Φροντίσαμε να έχει την ποικιλία αυτή, γιατί όπως επιμελούμαστε στην τάξη τη διδασκαλία μας, προκειμένου να καθίσταται ενδιαφέρουσα για τους μαθητές μας, έτσι και τις εκπαιδευτικές εκδρομές, που αποτελούν εναλλακτική μορφή μάθησης, οφείλουμε να τις σχεδιάζουμε και οργανώνουμε ως ελκυστικές και παιδαγωγικά άψογες εκπαιδευτικές εξορμήσεις. Μόνο τέτοιου είδους εκδρομές είναι, άλλωστε, διαπιστωμένο πως αφήνουν δυνατές και ιδιαίτερες εντυπώσεις στα παιδιά.
Η εκπαιδευτική εκδρομή που πραγματοποιήθηκε αποδείχτηκε πραγματική αρχαιολογική περιήγηση στο χώρο και το χρόνο, πράγμα που πιστοποιείται, με τον καλύτερο τρόπο, από το ακόλουθο βιντεάκι-ταινιάκι: https://www.youtube.com/watch?v=SNlzv_fyBMI (Κάστρο Πλαταμώνα, Παλιός Παντελεήμων, Δίον -αρχαιολογικός χώρος & Μουσείο 7-4-2017):
κινητοποίησε έντονα τους μαθητές μας να βιώσουν τον μορφωτικό χαρακτήρα της με την πολιτισμική ενεργοποίηση, την άμεση, προσωπική εμπλοκή μέσω της μελετημένης φωτογραφικής αποτύπωσης των αρχαιολογικών εκθεμάτων και χώρων καθώς και την ψυχική ανάταση και αναζωογόνηση που αφειδώλευτα προσφέρεται μέσω μιας επιτυχημένης σχολικής εκδρομής. Σε μια εποχή που ο πολιτισμός της εικόνας κυριαρχεί στην καθημερινότητα των νέων ανθρώπων και που το σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα θεωρεί δημιουργικό τον χρόνο εκείνο των εκπαιδευτικών μετακινήσεων που αντικαθιστά, εναλλακτικά, την διδασκαλία στην τάξη, οι οργανωμένες σχολικές εκδρομές με συνείδηση του χαρακτήρα τους από εκπαιδευτικούς που, σεβόμενοι τους μαθητές τους, αγαπούν και τιμούν το λειτούργημά τους, χωρίς να εμφορούνται από νοοτροπία χρησιμοθηρίας, αποτελούν αναγκαία συνθήκη για ένα αναβαθμισμένο, ελκυστικό, μα πρωτίστως δημιουργικό Δημόσιο Σχολείο. (Βλ. το φωτογραφικό, αρχαιολογικό & εκπαιδευτικό υλικό στα ακόλουθα βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=5MvZmvuWpoQ , https://www.youtube.com/watch?v=SNlzv_fyBMI ).
Για του λόγου το αληθές και ως επιβεβαίωση των ανωτέρω, ακολουθεί μαθητικό κείμενο καταγραφής εντυπώσεων της εν λόγω αρχαιολογικής-ιστορικής περιήγησης:
Αξιοσέβαστη κυρία Ηλιάδη Αμαλία,
Σας αποστέλλω την εργασία μου, στα πλαίσια του μαθήματος της Έκθεσης-Έκφρασης, με θέμα την επίσκεψή μας στον αρχαιολογικό χώρο του Δίου.
Μια μέρα πριν την λήξη των μαθημάτων για τις διακοπές του Πάσχα πραγματοποιήσαμε μία εκπαιδευτική εκδρομή στον αρχαιολογικό χώρο και το μουσείο του Δίου. Έτσι εμείς οι μαθητές του α1′ Γυμνασίου και κάποια άτομα του Α1 & Α2 Λυκείου του Μουσικού Σχολείου Τρικάλων με την παρουσία της διδάσκοντος κ. Ηλιάδη Αμαλίας και συνοδούς την κ. Αγναντή Μαρία και τον κ. Πλακιά Παρασκευά, είχαμε την ευκαιρία να περιηγηθούμε σε χωριά και μνημεία του νομού Κατερίνης…
Με σύμμαχο τον λίγο άστατο καιρό ανηφορίσαμε πρώτα στον μαγευτικό Άγιο Παντελεήμονα .Ένα φυσικό τοπίο γεμάτο οξυγόνο κατάλληλο για λίγες ώρες αναζωογόνησης. Πρόκειται για έναν παραδοσιακό οικισμό χτισμένο στις πλαγιές του κάτω Ολύμπου σε υψόμετρο μόλις 500μ.Ο Άγιος Παντελεήμων διατηρεί αναλλοίωτη την παραδοσιακή του φυσιογνωμία. Οι λάτρες της φύσης μπορούν να ασχοληθούν με δραστηριότητες όπως η πεζοπορία καθώς αποτελείται από πλακόστρωτα σοκάκια. Δεξιά και αριστερά υπάρχουν μαγαζάκια, ξενώνες και ταβερνάκια. Καθώς ανηφορίζαμε η θέα που ξετυλίγονταν μπροστά μας, σου έκοβε την ανάσα. Τέλος στη πλατεία του οικισμού υπήρχε ο ιερός ναός του Αγίου Παντελεήμονος. Ένα μέρος κατάλληλο για λίγες ώρες μακριά από την καθημερινή ρουτίνα και τα καυσαέρια της πόλης.
Συνεχίσαμε το ταξίδι με προορισμό το κάστρο του Πλαταμώνα. Ένα κάστρο της Φραγκοκρατίας, χτισμένο στην θέση οχυρωμένης πόλης της μεσοβυζαντινής περιόδου, σε μικρή απόσταση από την σημερινή κωμόπολη του Πλαταμώνα. Στρατιωτική ήταν η θέση του καθώς έλεγχε τον δρόμο Μακεδονίας-Θεσσαλίας-Νότιας Ελλάδας. Είναι το καλύτερα διατηρημένο κάστρο της Βόρειας-Κεντρικής Ελλάδας. Παρατηρούμε τα πέτρινα τείχη του συνοικισμού αυτού, χτισμένα από διάφορες πέτρες και βράχους , διάφορα κανόνια σκόρπια εδώ και εκεί, έτοιμα για επίθεση. Καταπράσινα ψηλά δέντρα τόσο εντός όσο και εκτός των τειχών δένουν απόλυτα με το υπέροχο αυτό τοπίο. Προχωρώντας στην βόρειο- ανατολική πλευρά υψώνεται ο μεγαλοπρεπής κεντρικός- πέτρινος πύργος του αμυντικού μηχανισμού του κάστρου: δεσπόζει πάνω στην Εθνική Οδό συγκροτημένος με οκταγωνικό σχήμα . Η είσοδος του οποίου για λόγους ασφαλείας βρίσκονταν σε ύψος περίπου 3μ., με πρόσβαση από ξύλινη σκάλα. Εκείνο που με εντυπωσίασε είναι ο μισογκρεμισμένος ναός όπου σώζονται ελάχιστες τοιχογραφίες.
Έπειτα κατηφορίσαμε με προορισμό το Μουσείο του Δίου, που αποτελούσε τον κύριο εκπαιδευτικό προορισμό της εκδρομής μας. Κατά την διαδρομή , χάζευα τα πέτρινα χαμηλά σπιτάκια, τα ψηλά καταπράσινα δέντρα, τα λουλούδια που χάριζαν υπέροχα χρώματα στην φύση. Μόλις φτάσαμε μια απίστευτη αγωνία με περιέβαλε καθώς ήταν η πρώτη μου φορά που θα επισκεπτόμουν τον αρχαιολογικό χώρο, την περιοχή του Δίου. Ξεκινήσαμε από την αυλή του μουσείου. Ναι, υπάρχουν εκθέματα και στην αυλή, διότι δεν υπάρχει αρκετός χώρος για όλα τα αρχαιολογικά ευρήματα. Έτσι ο επισκέπτης μπορεί να πάρει μια μικρή γεύση από τα ευρήματα που έχουν σωθεί από την αρχαία πόλη του Δίου. Το μουσείο βρίσκεται στο σύγχρονο οικισμό του Δίου. Εγκαινιάστηκε το 1983 και στεγάζει ευρήματα που προέρχονται από το Δίον κυρίως αλλά και από τον Όλυμπο. Η έκθεση περιλαμβάνει αγάλματα, αναθηματικά και επιτύμβια μνημεία, νομίσματα και διάφορα άλλα αντικείμενα, τα οποία έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη: ιερά, μεγάλες θέρμες, καθώς και ευρήματα που σχετίζονται με τον δημόσιο και καθημερινό βίο της πόλης. Από την τεράστια αυτή έκθεση στα μάτια μου ξεχώρισε η ύδραυλις. Ένα από τα αρχαιότερα μουσικά όργανα .Χρονολογείται τον 1ο αιώνα π.Χ. και είναι η αρχαιότερη του είδους της που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα. Πρόκειται για το πληκτροφόρο μουσικό όργανο της αρχαιότητας το οποίο αποτελεί πρόδρομο του εκκλησιαστικού οργάνου της Δυτικής Ευρώπης.
Μετά το μουσείο κατευθυνθήκαμε στον αρχαιολογικό χώρο του Δίου. Ένα καταπράσινο τοπίο γεμάτο ρυάκια, δέντρα άλλα ψηλότερα και άλλα πιο κοντά ,αγάλματα θεών, ψηφιδωτά…Ο αρχαιολογικός χώρος αποτελείται από μια οχυρωμένη πόλη, πλαισιωμένη από χώρους λατρείας που κατοικήθηκαν χωρίς διακοπή από τα κλασικά ως τα παλαιοχριστιανικά χρόνια. Σε παράλληλα ανασκαφικά στρώματα αποκαλύφθηκαν ιδιωτικές κατοικίες, δημόσια κτίρια, καταστήματα και πολλά εργαστήρια ενταγμένα σε οικοδομικά τετράγωνα που ορίζονται από δρόμους. Κτισμένη τον 2ο αιώνα π.Χ. πάνω σε επίπεδο έδαφος. Τα έως σήμερα ανασκαφικά ευρήματα ανάγονται στην πλειονότητα τους, στους ρωμαϊκούς και μεταγενέστερους βυζαντινούς χρόνους. Η σημερινή εικόνα του αρχαιολογικού χώρου ανταποκρίνεται κυρίως στην ρωμαϊκή περίοδο της πόλης. Μια κεντρική οδός διασχίζει την πόλη πλακοστρωμένη με μεγάλες πλάκες από λίθο. Στην Νότια παρυφή της αρχαίας πόλης βρίσκονται οι μεγάλες θέρμες, ένα εντυπωσιακό συγκρότημα κτηρίων. Στον ανατολικό τομέα ήρθε στο φως η έπαυλη του Διονύσου, που πήρε το όνομά της από την μεγάλη ψηφιδωτή σύνθεση με παράσταση του Θεού, το οποίο καλύπτει το δάπεδο της αίθουσας συμποσίων. Επίσης σώζονται διάφορα αγάλματα θεών, τα δημόσια λουτρά οι δημόσιες τουαλέτες της πόλης. Αν και ο καιρός δεν ήταν κατάλληλος για μια τέτοια περιήγηση σε έναν τέτοιο αρχαιολογικό χώρο όπως το Δίον, δεν θα καταφέρναμε να περιηγηθούμε σε κάθε γωνιά του όπως κάναμε. Κάπως έτσι η επίσκεψή μας στο αρχαιολογικό πάρκο του Δίου έλαβε τέλος. Κατά την γνώμη μου η επίσκεψη αυτή ήταν αρκετά «κερδοφόρα» διότι κατάφερα να συνδυάσω την θεωρία του μαθήματος με την βιωματική μου εμπειρία του μουσειακού χώρου.
Ο επόμενος σταθμός μας: Κατερίνη! Το όνομα της πόλης έχει τις ρίζες του στην Αικατερίνη της Αλεξάνδρειας, χριστιανή μάρτυρα που έζησε τον 4ο αιώνα. Σήμερα η πόλη αποτελεί μια από τις πιο δυναμικές τουριστικές-αστικές περιοχής ολόκληρης της Ελλάδας.
Έπειτα κατευθυνθήκαμε στο λιμάνι της Κατερίνης όπου ακολούθησε φαγητό και ξεκούραση. Η ταβέρνα που επέλεξε η κ. Ηλιάδη ήταν αρκετά ευρύχωρη, με έντονα ζωντανά χρώματα διακοσμημένη, με αρκετά ευγενικό προσωπικό και γρήγορη εξυπηρέτηση. Μετά λίγη βόλτα στο λιμάνι πρόσφερε την κατάλληλη αναζωογόνηση που χρειαζόταν…
Αργά το απογευματάκι καταλήξαμε στην παραλία της Λεπτοκαρυάς. Λόγω του καιρού όμως περιοριστήκαμε σε ένα μικρό «καφέ» δίπλα στην παραλία.
Κάπως έτσι η εκδρομή μας έλαβε τέλος…Ήταν μια εξαίσια εκπαιδευτική εξόρμηση ,γεμάτη καινούριες γνώσεις και εμπειρίες. Και για ακόμη μια φορά νιώθω περήφανη που ανήκω σε μια χώρα που κρύβει έναν τόσο τεράστιο και πλούσιο πολιτισμό…Εύχομαι σύντομα να επαναλάβουμε μια παρόμοια εξόρμηση…
Αργυροπούλου Ηλιάνα, μαθήτρια α1′ γυμνασίου του
Μουσικού Σχολείου Τρικάλων
